Welk effect heeft het winter- of zomeruur op uw metabolisme?
Twee keer per jaar verzetten we de klok: in maart en in oktober. Hebben deze veranderingen een impact op ons metabolisme? Zo ja, welke? In dit artikel leggen we de gevolgen voor uw lichaam uit en geven we enkele tips om de effecten van de uurverandering te voorkomen.
De impact van de uurverandering
Sommige mensen hebben minder last van het winteruur terwijl anderen beter omkunnen met het zomeruur. Dat is persoonsgebonden. Het is echter zo dat het winteruur het dichtst bij de zonnetijd ligt en dus het meest overeenkomt met onze interne klok. Het uur dat we in de zomer volgen, verschilt twee uur met de zon en dus met onze natuurlijke slaap-waakcyclus. Bij een uurverandering wordt ons slaap-waakritme dan verstoord. Ons lichaam heeft vervolgens enkele dagen nodig om eraan te wennen.
Sommige groepen voelen de impact van een uurverandering harder. Dat is voornamelijk het geval bij:
-
baby’s en kinderen
-
ouderen
-
zieken
Actieve mensen herstellen sneller van het tijdsverschil dat veroorzaakt wordt door het verzetten van de klok. Ze volgen een regelmatig tijdsschema, wat hun lichaam de kans geeft om snel het ritme terug te vinden.
Een uurtje op een hele dag kan minimaal lijken, maar ons lichaam functioneert volgens een biologisch ritme van 24 uur. Licht verliezen of winnen heeft een impact op de productie van melatonine (slaaphormoon) en een uurverandering verstoort ons tijdsbesef. Onze dagen verschuiven.
Impact op de slaap
Het winter- of zomeruur kan slaapstoornissen veroorzaken bij sommige mensen. Als u gewend bent om op een bepaald uur te gaan slapen, dan kan de uurverandering uw biologische klok immers verstoren. U kan bijgevolg moeilijkheden ervaren om in slaap te vallen of om ‘s ochtends wakker te worden, en overdag vermoeid en slaperig zijn.
Impact op het humeur
De vermoeidheid en dat slaperige gevoel kunnen vanzelfsprekend ook stemmingswisselingen veroorzaken. U bent gevoeliger, prikkelbaar en lichtgeraakt. Dat is volkomen normaal. De eerste dagen na het winter- of zomeruur, kan u wat humeurig zijn.
Impact op de eetlust
Als u het gewend bent om elke dag op hetzelfde uur te eten, dan is het voor uw lichaam moeilijk om zich aan te passen aan een nieuw moment voor maaltijden. Afhankelijk van zomer- of winteruur, zal u dus meer honger of net geen eetlust hebben op het moment dat u aan tafel gaat. Ook hier heeft uw lichaam tijd nodig om te wennen aan het nieuwe uur.
Hoe aanpassen aan de uurverandering?
De eerste tip die we kunnen geven, is om uw dagelijkse gewoonten enkele dagen voor het verzetten van de klok al aan te passen. Eet vroeger of later, afhankelijk van de winter- of zomertijd, en ga ook vroeger of later naar bed. Luister naar uw lichaam wat slaap betreft. Als u zich ‘s avonds vermoeid voelt, zelfs als het vroeger is dan gewoonlijk, is het aangeraden om te gaan slapen.
Probeer in de winter zoveel mogelijk natuurlijk licht op te vangen. Bij het winteruur slaapt u een uur meer, maar u verliest een uur aan zon, aan natuurlijk licht. Om dat gemis te compenseren, kan u ook luminotherapie gebruiken. Dat helpt om de winter te trotseren en om te vermijden dat u energiedipjes heeft die vaak voorkomen aan het begin van deze periode.
Laat uw lichaam de zondag na de uurverandering meteen aan het nieuwe ritme wennen. Ook al is het verleidelijk, blijf niet in bed liggen, of toch niet langer dan gewoonlijk.
Bent u bang om maandagochtend na de uurverandering de wekker te missen? Stel de avond voordien de wekker al in en controleer of alles goed werkt. Zo vermijdt u stress en kan u op beide oren slapen.
Hoe kinderen laten wennen aan winter- of zomertijd?
Leg hen in eerste instantie uit wat de winter- of zomertijd is. Gebruik sleutelmomenten van de dag om met hen de beweging van de zon te observeren. U kan hen bijvoorbeeld uitleggen dat, als ze tijdens de zomertijd van school naar huis komen, het nog licht is buiten. Dat is niet zo in de winter. Zodra ze oud genoeg zijn om het te begrijpen, kan u het ook hebben over het economische aspect van de uurverandering. Een ander idee voor de kleinsten: verzet samen alle klokken in huis. Op die manier krijgen ze een duidelijk beeld van wat er gebeurt. Dat is ook een goede gelegenheid om de uren te herhalen.
Om hen te helpen aanpassen aan het nieuwe ritme, kan u enkele dagen voor de uurverandering al enkele gewoonten, zoals maaltijden en bedtijd, met enkele minuten verplaatsen. Op die manier is de verandering minder plots.