Waarom heeft u soms het gevoel dat u valt in uw slaap?
U bent net in slaap gevallen en heeft opeens het gevoel in een leegte te vallen. U wordt met een schok wakker. Heeft u ooit een soortgelijk gevoel ervaren? Het wordt een myoclonus, hypnagogische schok of slaapstuip genoemd. Wij lichten het verschijnsel in dit artikel uitvoerig toe.
Hoe wordt slaapmyoclonus gedefinieerd?
De slaap wordt gekenmerkt door een lichamelijke rust van ons lichaam: de spieren ontspannen zich beetje bij beetje tot de REM-slaap, waarin ze volledig van spanning zijn ontdaan. We bewegen niet meer, behalve bij fysiologisch ontwaken om van positie te veranderen of om te controleren of onze omgeving veilig is. Daarnaast verstoren bepaalde bewegingen onze slaap. Ze worden in drie groepen ingedeeld (volgens het artikel "Approach to abnormal movements and behaviors during sleep", door Bradley V Vaughn, MD):
- eenvoudige bewegingen die geïsoleerd of herhaald worden, maar niet regelmatig
- eenvoudige bewegingen die herhaaldelijk, ritmisch en periodiek voorkomen
- complexe bewegingen
Slaapmyoclonus is opgenomen in de eerste groep. Tijdens deze korte fase tijdens de slaap, trekt uw hele lichaam of één of meerdere lichaamsdelen plots kortstondig en gelijktijdig samen. Deze bewegingen gaan soms gepaard met auditieve en visuele gewaarwordingen, zoals het gevoel in een leegte te vallen. Ze kunnen als fysiologisch worden beschouwd, omdat ze bij verschillende mensen voorkomen en weinig tot geen klinische gevolgen hebben.
Hoe verklaart u dat gevoel?
Volgens wetenschapper Christelle Peyron, onderzoeker aan het Centrum voor Neurowetenschappelijk Onderzoek in Lyon (geciteerd in een artikel van Madame Figaro ), gaat het om een wanverhouding tussen de ontspanning van uw spieren en de tragere activiteit van uw hersenen. De hersenen zien dat als een val en proberen de controle terug te krijgen door de spieren samen te trekken.
Volgens sommige wetenschappers vindt deze indruk van vallen zijn oorsprong in de tijd toen de mensen nog in bomen leefden. Zij zouden deze overlevingsreflex hebben ontwikkeld om te worden gealarmeerd alvorens van een boomtak te vallen.
Wat zijn de oorzaken van deze slaapstoornissen?
We kunnen niet echt spreken over oorzaken. Bepaalde factoren kunnen echter de frequentie van slaapmyoclonus verhogen. Bijvoorbeeld als u een stressvolle dag hebt gehad. Ook de consumptie van stimulerende middelen (koffie, alcohol, tabak, ...) voor het slapengaan kan de frequentie van deze schokken verhogen. Hetzelfde geldt als u tv kijkt voordat u naar bed gaat of uw smartphone bekijkt in bed. Dat zijn allemaal activiteiten die uw hersenen activeren vlak voor u in slaap valt.
Enkele tips om de frequentie van deze slaapmyoclonus te verminderen
Als u dit gevoel regelmatig ervaart wanneer u in slaap valt, probeer dan uw gewoonten te analyseren voordat u naar bed gaat. Vermijd alles wat uw hersenen kan activeren. Dat geldt met name voor intensieve lichamelijke activiteit 's avonds. Probeer ten minste 30 minuten voor het slapengaan geen beeldschermen te gebruiken (televisie, smartphone, enz.). Leg u op uw ergonomische matras, ontspan en geniet van een rustgevende nachtrust.
Tot slot, vermijd het innemen van stimulerende middelen te laat op de avond. Wie gestrest is, kan zich ontspannen door rustgevende activiteiten te ondernemen, zoals yoga of meditatie. Er zijn tal van apps die deze diensten aanbieden. Om u te helpen ontspannen in bed, kiest u een kwaliteitsmatras. Wat is er beter dan u goed voelen in uw bed om een zalige nachtrust te krijgen? Het is ook raadzaam om een regelmatig slaappatroon aan te houden. Door een gewoonte te creëren, weten uw hersenen wanneer ze een pauze moeten nemen.
Frequente slaapstoornissen: moet u zich zorgen maken?
Heeft u elke nacht last van slaapstoornissen? Verhinderen ze u om te slapen of maken ze het moeilijk om in slaap te vallen? Dan raden wij u aan een arts te raadplegen. Hij of zij kan de situatie analyseren en nagaan of deze symptomen een teken zijn van een gezondheidsprobleem (b.v. slaapapneu).